Ένα πολύ μεγάλο και αναπόφευκτο κομμάτι του σχεδιασμού ενός επιτραπέζιου παιχνιδιού, είναι το "playtesting". Προκύπτει η ιδέα, το στήνεις και το αναπτύσσεις όπως εσύ θεωρείς ιδανικά και μετά έρχεται η ώρα που πρέπει να το δοκιμάσεις. Πρέπει να βάλεις πέντε-δέκα ανθρώπους να το παίξουν και να σου πουν τη γνώμη τους. Και αυτό δεν είναι πάντα τόσο απλό.
Ακόμη κι αν οι playtesters σου είναι επιλεγμένα άτομα με μια γενικότερη εμπειρία πάνω στα επιτραπέζια ή ίσως και πιο συγκεκριμένα στο είδος του παιχνιδιού που έχεις ετοιμάσει, δεν είναι τόσο απλό να σε βοηθήσουν να το βελτιώσεις. Είναι, όμως, πολύ σημαντικό να λάβεις υπόψη σου την κάθε γνώμη/κουβέντα που θα σου πουν.
Ένας παίκτης, καλός ή κακός, μπορεί εύκολα να σου πει αν του άρεσε ή όχι το παιχνίδι. Ένας έμπειρος παίκτης μπορεί να σου πει και με σαφήνεια τι δεν του άρεσε ακριβώς. Ένας παίκτης ο οποίος σχεδιάζει και αυτός επιτραπέζια (σπάνια περίπτωση playtester), πιθανότατα να σου τα περιγράψει όλα αυτά και με τις σωστές επιτραπεζιακές-ορολογίες, ώστε να σου το κάνει πιο ξεκάθαρο. Τις περισσότερες φορές, όμως, είναι δύσκολο να σου πει κάποιος ξεκάθαρα τι πρέπει να κάνεις, για να βελτιωθεί αυτό που δεν του άρεσε. Βέβαια, το πιθανότερο είναι, πολλοί από αυτούς να έχουν να σου προτείνουν κάποιες αλλαγές που νομίζουν πως ίσως στρώσουν τα θεματάκια του παιχνιδιού. Δυστυχώς όμως, αν δε μιλάμε για παίκτες που σχεδιάζουν εξίσου, τις περισσότερες φορές, τα πρώτα πράγματα που θ' ακούσεις είναι αλλαγές που έχεις δοκιμάσει ή σκεφτεί και εσύ ο ίδιος και γνωρίζεις (λόγω σχεδιαστικής εμπειρίας) ότι δε θα δουλέψουν... Και εκεί είναι που έρχεται η παγίδα-λάθος του σχεδιαστή όταν έχει να κάνει με τέτοιους playtesters.
Δεν έχει σημασία μόνο το τι έχει να σου προτείνει ο παίκτης ως διορθωτική αλλαγή και το αν αυτό που λέει είναι σωστό ή όχι. Είναι λογικό εν τέλη να μη σου έχει τη λύση στο πιάτο, μιας και ο ίδιος δεν έχει την απαραίτητη εμπειρία και γνώση πάνω στο αντικείμενο, όπως εσύ. Έχει περισσότερη σημασία, να μπορέσεις να καταλάβεις τι είναι αυτό που τον ενοχλεί στο παιχνίδι και φτάνει στο σημείο να σου προτείνει αυτό που σκέφτηκε ως λύση εκείνη τη στιγμή. Ακόμη κι αν δεν μπορεί να σου περιγράψει τη δυσαρέσκειά του με ακρίβεια, σίγουρα μπορεί να σου πει ότι υπάρχει κάτι που του ξίνισε, του άφησε μια πιο χλιαρή αίσθηση ή ανάμεικτα συναισθήματα. Εσύ λοιπόν, οφείλεις να λάβεις υπόψη σου τα όσα έχει να πει και να εντοπίσεις την ουσία πίσω απ' την απειρία του. Οφείλεις να διαπιστώσεις τι δεν τον διασκεδάζει όσο θα έπρεπε/μπορούσε και γιατί. Και μόνο τότε θα καταφέρεις να κερδίσεις τα όσα έχει να σου δώσει ο συγκεκριμένος playtester και να αξιοποιήσεις τη γνώμη του, βελτιώνοντας το παιχνίδι σου.
Συνοψίζοντας:
1. Ο καθένας μπορεί να γίνει χρήσιμος playtester, αρκεί να ξέρεις πώς να φιλτράρεις τα λόγια του· δεν είναι μόνο οι σχεδιαστές παιχνιδιών που θα σου δώσουν αξιόλογο feedback.
2. Πρέπει να μπορείς να κατηγοριοποιείς τους playtesters σου· το κάθε feedback έχει άλλη βαρύτητα, ανάλογα με το ποιος το δίνει.
3. Ο παίκτης-playtester είναι εκεί για να σου δείξει πού υπάρχει πρόβλημα. Μην περιμένεις να σου δώσει και τη λύση· αυτό θα είναι δική σου δουλειά συνήθως.
4. Μην ξεχνάς σε ποια κατηγορία παικτών απευθύνεται το παιχνίδι σου· αυτοί είναι που πρέπει πρώτα απ' όλους να το βρίσκουν διασκεδαστικό, σε όλα του τα σημεία. Μην περιμένεις ν' αρέσει σε όλους τους playtesters το ίδιο.
5. Μη διστάζεις ν' αφιερώνεις μπόλικο χρόνο στο playtesting. Όσο περισσότερες δοκιμές και όσο περισσότεροι οι playtesters, τόσο το καλύτερο για τη βελτίωση του παιχνιδιού σου.
1. Ο καθένας μπορεί να γίνει χρήσιμος playtester, αρκεί να ξέρεις πώς να φιλτράρεις τα λόγια του· δεν είναι μόνο οι σχεδιαστές παιχνιδιών που θα σου δώσουν αξιόλογο feedback.
2. Πρέπει να μπορείς να κατηγοριοποιείς τους playtesters σου· το κάθε feedback έχει άλλη βαρύτητα, ανάλογα με το ποιος το δίνει.
3. Ο παίκτης-playtester είναι εκεί για να σου δείξει πού υπάρχει πρόβλημα. Μην περιμένεις να σου δώσει και τη λύση· αυτό θα είναι δική σου δουλειά συνήθως.
4. Μην ξεχνάς σε ποια κατηγορία παικτών απευθύνεται το παιχνίδι σου· αυτοί είναι που πρέπει πρώτα απ' όλους να το βρίσκουν διασκεδαστικό, σε όλα του τα σημεία. Μην περιμένεις ν' αρέσει σε όλους τους playtesters το ίδιο.
5. Μη διστάζεις ν' αφιερώνεις μπόλικο χρόνο στο playtesting. Όσο περισσότερες δοκιμές και όσο περισσότεροι οι playtesters, τόσο το καλύτερο για τη βελτίωση του παιχνιδιού σου.